تعریف دراودان (Drawdown)
دراودان یا افت سرمایه، به مقدار افت حساب از قله موجودی آن در بروکر، صرافی یا کارگزاری گفته می‌شود و از مهمترین مباحثی است که در مدیریت سرمایه مورد توجه واقع می‌شود.
در بیشتر مواقع دراودان پس از چند معامله مشخص می‌شود، به عبارتی وقتی پس از چند معامله با ضرر مواجه می‌شوید، می‌توانید دراودان حساب خود را به دست بیاورید.
به عنوان مثال، اگر سقف موجودی حساب شما ۱۰۰ باشد و سپس وارد یک فضای منفی در بازار بورس شوید و پورتفوی شما به ۷۰ میلیون تومان سقوط کند، اصطلاحاً می‌گویند که دراودان حساب شما ۳۰ درصد بوده است که به معنی کاهش موجودی حساب شما از قله آن است.
دراودان یا افت حساب در همه بازارهای مالی مطرح است. در بازار بورس و کریپتو برای کاهش سرمایه در پورتفو بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد و معامله گران بازار فارکس برای بررسی استراتژی ترید خود، دراودان را یک معیار مهم در نظر می‌گیرند که تا چه اندازه حسابشان درگیر ریسک است.
همه حساب‌های معاملاتی قطعاً دراودان را تجربه می‌کنند که دلیل آن نیز پایین و بالا شدن بازارهای سرمایه است. برای همین در بسیاری از سیستم‌های معاملاتی و همچنین سبدچینی اگر دراودان حساب را بررسی کنیم و آن را روی نمودار بیاوریم، متوجه می‌شویم که دراودان نیز همچون بازار مالی یک نمودار نوسانی همراه با ترندهای صعودی و نزولی است.
اما نکته قابل توجه برای معامله گران و سرمایه‌گذاران این است که این نمودار باید سوددهی بالاتر و ضرر کمتری نسبت به نمودار حرکتی بازار داشته باشد. در دراودان‌های بسیاری که ممکن است در بازار سرمایه با آن رو به رو شوید، یک دراودان یا افت حساب شدید نیز ممکن است داشته باشید که به آن ماکزیمم دراودان یا MDD می‌گویند.
Maximum Drawdown
MDD بدترین عملکرد پورتفو یا حساب تریدر است و بنابراین یک نکته بسیار مهم به سرمایه‌گذار و معامله‌گر می‌آموزد و آن اینکه تا چه اندازه این ماکزیمم دراودان زیاد است و چه مقدار ریسک در پلن سرمایه‌گذاری یا ترید وجود دارد.
پس در صورتی که ماکزیمم دراودان شما زیاد باشد و درصد بالایی از حساب را وارد ریسک سرمایه‌گذاری کند، بنابراین باید به آن شک کنید و به تغییر پلن معاملاتی و سرمایه‌گذاری خود فکر کنید چراکه می‌تواند تاثیر بدی در آینده سرمایه‌گذاری و معامله‌گری شما داشته باشد.
افت حساب‌های بزرگ موجب از بین رفتن سرمایه می‌شود و اگر در بازار ضرر کنید، جبران خیلی سخت می‌شود. در اینجا باید سخن وارن بافت را با خودمان مرور کنیم که می‌گوید:
در بازارهای سرمایه دو قانون وجود دارد، یکی اینکه ضرر نکنی و قانون دوم اینکه قانون اول را فراموش نکنی.
WARREN BUFFETT
اگر در بازار ضرر کنید، جبران آن خیلی سخت است و به همین دلیل افت حساب به شدت مهم می‌شود. اگر ۱۰۰ میلیون تومان شما به ۵۰ میلیون تومان تبدیل شود یعنی ۵۰ درصد ضرر کرده‌اید. حالا فرض کنید که می‌خواهید پولتان را مجدداً به ۱۰۰ میلیون تومان برسانید. در اینجا باید ۱۰۰ درصد سود کنید و بنابراین راه سختی در پیش خواهید داشت.
جلوگیری از افت شدید سرمایه
برای اینکه بتوانید از افت حساب شدید جلوگیری کنید، راهکارهای گوناگون وجود دارد:
نخستین قانون رعایت مدیریت ریسک و سرمایه در معاملاتتان است. اگر به دنبال جلوگیری از ضرر بزرگ هستید، حتماً حد ضرر را رعایت کنید و تارگت‌های معاملاتی خودتان را معقولانه و بر اساس حساب و کتاب تعیین کنید.
دومین نکته استفاده صحیح از نسبت ریسک به ریوارد است. هنگامی که می‌خواهید وارد یک معامله شوید، بهتر است که این نسبت را به صورت صحیح و با ریوارد بالاتر از ریسک به کار ببرید تا دچار افت حساب قابل توجهی نشوید.
سومین موضوع مربوط به سرمایه‌گذاران است و آن اینکه تنوع در سبد سهام را فراموش نکنید. اگر همه تخم مرغ‌هایتان را در یک سبد بگذارید امکان تحمیل شدید، افت حساب‌های زیاد به شما وارد می‌شود. این گونه سرمایه شما می‌تواند تحت نوسان و تأثیرات شدید قرار گیرد.
اما در مورد معامله گران باید با رصد کامل ژورنال معاملاتی و بهینه‌سازی استراتژی که دارند به بررسی بهتر و صحیح نقاط قوت و ضعف خود برسند. هیچ سیستم معاملاتی کامل و بی‌عیب و نقص نیست و همه آن‌ها نیازمند تغییر و به روزرسانی هستند؛ بنابراین بدون هیچ تعصبی می‌توان با اندازه‌گیری دراودان‌های حساب در بازه‌های گوناگون به بررسی و اصلاح استراتژی پرداخت.
آخرین نکته نیز به احتیاط داشتن در معاملات و روانشناسی بر می‌گردد. اول از همه اینکه قرار دادن اهرم‌های بالا می‌تواند به شدت شما را دچار افت حساب کند و از این رو بهتر است در ابتدای ورود به بازار محتاطانه رفتار کرد تا به یکباره با افت حساب شدید سورپرایز نشوید.
همچنین در برابر معاملات سعی کنید منطقی رفتار کنید. در صورتی که دچار ضرر شوید و بعد شروع به معاملات سریع و انتقامی برای جبران ضرر کنید، قطعاً باید به فکر افت حساب‌های شدیدتری باشید. از این جهت توجه به روانشناسی معامله‌گر را در ذهن خود داشته باشید.
سخن آخر
به طور کلی، افت حساب یکی از مهمترین معیارها برای عملکرد معاملاتی است. اگر یک تریدر به شما سبک خاصی را پیشنهاد داد یا به دنبال کپی تریدینگ رفتید، حتماً به دراودان حساب توجه کنید.
همه معامله گران با ضررهای پی در پی در حساب معاملاتی خود موجه می‌شوند، حتی اگر وینینگ ریت (Winning rate) آن‌ها عدد بالایی همچون ۷۵ درصد باشد. ممکن است پنج معامله با ضرر داشته باشند.
همچنین یک سرمایه‌گذار ممکن است در یک وضع بد اقتصادی با افت شدید پورتفو رو به رو شود. حالا باید دید در بدترین شرایط چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا حساب نابود می‌شود؟ سرمایه پشتیبان نیز از بین می‌رود؟
متاسفانه بسیاری از افراد به مباحث مدیریت سرمایه توجه نمی‌کنند و برایشان تحلیل‌های بنیادی و تکنیکال اصل اساسی محسوب می‌شود، این در حالی است که مبنای درست را باید در مدیریت سرمایه صحیح پایه‌گذاری کرد. مسلماً هر اندازه هم که شما تحلیلگر و تریدر قوی باشید اما اصول مدیریت ریسک و سرمایه را رعایت نکنید، امکان دارد تجارب تلخی همچون کال مارجین شدن را ببینید.
افت حساب معاملاتی از همان نکاتی است که بسیاری از تریدرها به آن بی‌توجه هستند و در آموزش‌ها نیز به آن بی‌مهری شده است، بنابراین اگر به صورت جدی در بازار سرمایه می‌خواهید فعالیت کنید، به صورت دوره‌ای به بررسی و تفسیر حساب معاملاتی خود و نوسانات آن بپردازید.